Kwasy karboksylowe (teoria + zadania)

KWASY KARBOKSYLOWE

grupa funkcyjna:

O

//

C -      grupa karboksylowa

\

OH

wzór ogólny:

O

//

C - R   gdzie R oznacza H, gr. alifatyczną lub gr. aromatyczną

\

OH

nazewnictwo:

wzór	Nazwa systemiczna	Nazwa zwyczajowa
HCOOH	KWAS METANOWY	KWAS MRÓWKOWY
CH3COOH	KW. ETANOWY	KW. OCTOWY
CH3CH2COOH	KW. PROPANOWY	KW. PROPIONOWY
CH3CH2CH2COOH	KW. BUTANOWY	KW. MASŁOWY
C15H31COOH	KW. HEKSADEKANOWY	KW. PALMITYNOWY
C17H35COOH	KW. OKTADEKANOWY	KW. STEARYNOWY

Otrzymywanie:

1	alkohol	---utlenianie→	kwas karboksylowy
	np.
	etanol	---utlenianie→	kwas etanowy
	CH3CH2-OH	---utlenianie→	CH3-COOH
2	aldehyd	---utlenianie→	Kwas karboksylowy
	np.
	Propanal	---utlenianie→	Kwas propanowy
	CH3-CH2-CHO	---utlenianie→	CH3-CH2-COOH

Właściwości:

1	HCOOH	---utlenianie→	CO2 + H2O
2	HCOOH	---stęż. H2SO4→	CO + H2O
3	HCOOH + Zn	-------→	(HCOO)2Zn + H2
4	HCOOH + Cu	-------→	(HCOO)2Cu+ H2O
5	HCOOH + KOH	-------→	HCOOK + H2O

6

HCOOH

------->

HCOO- + H+

7

2 HCOOH + CaO

------>

(HCOO)2Ca + H2O

8

HCOOH + CH3OH

------->

HCOOCH3 + H2O

Przykłady:

1. Przeprowadź reakcje otrzymywania (znanymi Ci sposobami) następujących kwasów:

a) kw. Butanowy

b) kw. Pentanowy

c) kw. Heptanowy

d) kw. Dekanowy

e) kw. Nonanowy

f) kw. Propionowy

g) kw. Stearynowy

h) kw. Palmitynowy

i) kw. heksanowy

2. Otrzymaj sole kwasów karboksylowych znanymi Ci sposobami:

a) mrówczan potasu

b) octan miedzi
c) sól glinowa kwasu butanowegod) stearynian żelaza, Fe (V)

e) sól strontowa kwasu propanowego

f) octan boru

g) sól litowa kwasu nonanowego

h) maślan fransui) sól cezowa kwasu oktanowegoj) maślan galu

red. Izabela Kołodziejczyk